Ömer Demir
OMBUDSMAN AKADEMİK • YIL: 7 SAYI: 14 • TARİH: OCAK-HAZİRAN 2021 SS: 13-32 ISSN: 2148-256X
Yayın yılı: 2021

Özet

Kızıl kraliçe etkisi, devleti ve bireysel özgürlükleri eş zamanlı güçlendirmenin yaratacağı sinerjiyi ifade eder. Gelişmiş toplumlarda hem devlet gücü hem
de onu dengeleyecek kurumsal hak arama yollarının eş zamanlı geliştiği gözlenmektedir. 2012 yılında kurulan Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK)
hak ihlali yaşadığını düşünen vatandaşlar için yeni bir hak arama imkânı oluşturmuştur. Teftiş, iç denetim, disiplin soruşturması ve yargı denetimi
kamu çalışanlarının iş ve işlemleri kendilerine ilgili mevzuatla tanınan yetkiler çerçevesinde yapıp yapmadıklarını denetler. Bir de çalışanların takdir
yetkisi kapsamında yaptıkları işler vardır. Takdir yetkisinin tanınma amacı, kamu görevlilerinin bilgi, yetenek ve deneyimlerini işlem ve kararlarına o işi
olabilecek en iyi biçimde yansıtmalarına imkân sağlamaktır. Yüksek yetki ve sorumluluk, yüksek takdir yetkisi kullanmayı gerektirir. Takdir yetkisinin yerinde kullanılıp kullanılmadığı tam olarak disiplin veya yargı denetimine tabi değildir. Medya denetimi bu konuda etkili olur. Kamu Denetçiliği Kurumu takdir
yetkisinin yerinde kullanılıp kullanılmadığı konusundaki şikâyetleri inceleyip vardığı sonuçları ilgili kamu kurumlarına bağlayıcı olmayan tavsiye kararı
şeklinde iletir. Kararlarının tavsiye şeklinde olması, hem takdir yetkisi alanını daraltmadığı, hem de bu  yetkiyi kullananlara ilave seçenek ve rehberlik yaptığı için devlet sistemi içinde özgün bir yere sahiptir.

Anahtar Kelimeler

  • Etkin devlet
  • Kamu Denetçiliği Kurumu
  • Kızıl kraliçe etkisi
  • Takdir yetkisi